Vandaag wil ik jullie graag iets meer vertellen over een recente situatie die mij toch wel ontzettend heeft aangegrepen, ik belande in een situatie waar onduidelijkheid was of mijn cliënt wel of niet gereanimeerd wou worden.
Tijdens mijn vaste ronde kwam ik bij mijn cliënt op bezoek, en toen ik binnenkwam voelde ik direct dat er iets niet goed was. De geur, een rochelend geluid, spanning: ruimte vullend, maar ook die akelige leegte. Zijn zuurstoffles bleek niet meer goed aangesloten te zijn. Dat alles gebeurde in a-split-second. Gelijk schiet mijn actie-modus aan en wou ik beginnen met reanimeren. (Achteraf gelukkig helemaal niet nodig, maar mijn zorg-hart stond direct in dé modus). Maar terwijl ik op het punt stond om te reanimeren, moest ik eerst achterhalen wat de zorgwensen zijn. Wil iemand wel gereanimeerd worden? Uit verschillende hoeken hoorde ik een ander verhaal, en er was helaas niets vastgelegd in een zorgmap. Gelukkig is het uiteindelijk niet nodig geweest om hem te reanimeren omdat hij zelfstandig weer iets kon adem halen toen ik alles weer in orde had gemaakt, maar wat vond ik dit een bijzonder lastige kwestie.
Ik denk terug aan deze ervaring door een recent verhaal in de media waarin een verpleegkundige heeft gekozen niet te reanimeren terwijl hier medisch niets over was afgesproken. In de uitleg van de verpleegkundige komt naar voren dat zij rekening probeerde te houden met het lijden en de kwaliteit van leven van haar patiënt. Ik herken mijzelf in haar overweging, want ook ik vroeg mij af of het goed was om te reanimeren. Het hoort ook bij professionaliteit om na te denken over wat goede zorg is voor je patiënt. Als zorgverlener word je soms geconfronteerd met het plots stoppen van een leven. Er wordt van ons verwacht dat we in deze situaties starten met reanimeren, behalve als er iets anders is afgesproken door arts, verpleegkundig specialist en patiënt.
Maar staan we daar dan als verzorgende helemaal buiten? En mogen we het werk ‘wel opknappen’ als het nog niet goed besproken is? Want juist als verzorgende dien je je handen op de borst te zetten op het moment dat je jouw patiënt vindt. Daarom is het van groot belang dat deze situaties worden voorkomen.
Als ik terugkijk op mijn eigen situatie had ik het voor willen en moeten zijn, dat hoort bij mijn professionaliteit als verzorgende IG. Ik ben dan wel geen eindonderdeel in het medische besluit, maar ik heb wel een plek in het proces. Het is onder andere mijn verantwoordelijkheid om er voor te zorgen dat er reanimatie afspraken zijn, de arts en/of verpleegkundig specialist geïnformeerd is over mijn observaties en twijfels bij het huidige beleid. En dat er bij een veranderende situatie opnieuw wordt overwogen, in overleg met familie, naasten, de arts en verpleegkundige.
De keuze om wel of niet te reanimeren is een medisch besluit dat wordt genomen door de arts en in samenspraak met de patiënt. Ook kan een arts op zorgvuldige medische gronden besluiten dat reanimeren zinloos en onnodig handelen is.
Ik heb het al in een eerdere blog benoemd, maar ik roep nogmaals op om bij risicovolle patiënten en cliënten altijd van te voren het gesprek te voeren over reanimatie. ‘Het gesprek over al dan niet reanimeren moet standaard aan het begin van het zorgtraject gevoerd worden. Dat is van cruciaal belang om juist dit soort situaties te voorkomen. Als de patiënt wilsbekwaam is en niet gereanimeerd wil worden, moet dat helder gedocumenteerd staan en bekend zijn bij de zorgverleners.
Keuze maken over wel- of niet-reanimeren
Een acute hart- of ademstilstand is een enorm heftige situatie. Als er op dat moment onduidelijkheid is over wel- of niet-reanimeren kan dit achteraf tot verdriet en vragen bij u of uw naasten leiden. Daarom is het goed om vooraf na te denken in welke situatie u wel of niet gereanimeerd wilt worden. Bespreek uw vragen en wensen met uw naasten en met uw behandelend arts. In -> deze <- blog heb ik iets meer verteld over de niet-reanimeren verklaring, misschien helpt dit met het maken van de keuze.
Moeilijke beslissing
Ik hoop dat ik persoonlijk nooit een beslissing hoef te nemen om iemand wel of niet te reanimeren. Het voelt niet goed als er een twijfel is, je beslist wel over een zeer indringende kwestie. Ik laat de verantwoordelijkheden van wel of niet reanimeren graag over aan de dokter.
Liefs,
Jutta
